Σπιζαετός: Ο αετός των νησιών του Αιγαίου

Γιώργος Χανδρινός, Ορνιθολόγος

Ο Σπιζαετός (Hieraaetus fasciatus) είναι επιδημητικό είδος στην Ελλάδα. Με πολύ πιο ευρεία κατανομή στο παρελθόν, σήμερα απαντάται σε αρκετά νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη, έχει πολύ πιο αραιή κατανομή στη νότια και κεντρική Ελλάδα, ενώ είναι πολύ σπάνιο ή απουσιάζει από τη βόρεια Ελλάδα. Τα ζευγάρια στην ηπειρωτική Ελλάδα είναι απομονωμένα, αλλά οι πληθυσμοί σε ορισμένες περιοχές (κυρίως στα νησιά του Αιγαίου) έχουν καλή πυκνότητα. Ο συνολικός ελληνικός πληθυσμός εκτιμάται σε 100-140 ζεύγη και χαρακτηρίζεται ως «Τρωτός», ενώ στην Ευρώπη θεωρείται «Κινδυνεύον» είδος.

Χαρακτηριστικό είδος αετού των μεσογειακών οικοσυστημάτων. Προτιμά ανοιχτές εκτάσεις μικρού συνήθως υψομέτρου, με χαμηλή, αραιά βλάστηση (μακία, φρύγανα κ.α.), καθώς και βράχια (όπου φωλιάζει), βραχώδεις ακτές και βραχονησίδες. Είναι δεινός ταχύς και ευέλικτος κυνηγός. Τρέφεται κυρίως με μεσαίου μεγέθους θηλαστικά και πουλιά, πιο σπάνια με ερπετά. Τα ενήλικα είναι λευκόγκριζα με ελαφρές πιτσιλιές στο κάτω μέρος του σώματος και γκριζοκάστανη πλάτη, ενώ τα νεαρά έχουν ξανθωπό χρωματισμό.

Είναι προστατευόμενο είδος, αλλά απειλείται κυρίως λόγω της καταδίωξής του από τον άνθρωπο και τη μείωση της λείας του, την ενόχληση κοντά στη φωλιά, τις διανοίξεις δρόμων κλπ. Ένας πρόσφατος μεγάλος κίνδυνος για τον Σπιζαετό είναι τα σχεδιαζόμενα αιολικά πάρκα σε πολλά νησιά, τη Νότια Πελοπόννησο κλπ, γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη μέτρα για την επιβίωση του είδους.