Περί Μανιταριών

Μυκολογική έρευνα στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών

συντάκτης meteoramuseum · 24 Ιουλίου 2017

των:

Tatyana Svetasheva, Scientific researcher and associate professor at Tula State Lev Tolstoi Pedagogical University, Tula, Russia & Scientific researcher at Komarov Botanical Institute, Saint-Petersburg, Russia

Μιχάλης Βραχνάκης, Καθηγητής στο τμήμα Δασοπονοίας & Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος, ΤΕΙ Θεσσαλίας, Καρδίτσα,

Η παρούσα αναγνωριστική μυκολογική έρευνα διεξήχθη στο Εθνικό Πάρκο Πρεσπών την περίοδο 13-17 Οκτωβρίου 2014 (Φωτογραφίες 1, 2) στα πλαίσια διεθνούς προγράμματος ανταλλαγής στο Erasmus+ (Δράση ΚΑ107) μεταξύ του ΤΕΙ Θεσσαλίας και του Tula State Lev Tolstoy Pedagogical University της πόλης Tula της Ρωσίας. Η έμφαση της έρευνας δόθηκε στην καταγραφή της ποικιλότητας μακρομυκήτων, δηλ. μύκητες με ορατά τα καρποσώματα και ειδικότερα των βασιδιομύκητων (agarics) καθώς και χαρακτηριστικών ειδών από τις άλλες ομάδες μυκήτων συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πολυσπόρων, γαστερομυκήτων και μερικών δισκομυκήτων. Στο πλαίσιο της έρευνας συμπληρώθηκαν συνολικά 266 φύλα περιγραφής, κάθε ένα αφιερωμένο στους οπτικά διακριτούς μύκητες (συμπεριλαμβανομένων επαναλήψεων ειδών που συλλέχθηκαν όμως σε διαφορετικούς τύπους φυτοκοινοτήτων). Συλλέχθηκαν και ξηράνθηκαν στον αέρα 229 δείγματα για το herbarium. Συνολικά προσδιορίστηκαν 221 είδη από ολόκληρη την περιοχή που ερευνήθηκε, ενώ 8 δείγματα αναλύθηκαν με μοριακές τεχνικές. Η λίστα περιλαμβάνει περίπου 50 είδη που καταχωρήθηκαν πρόσφατα στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις μυκο-ποικιλότητας της χώρας. Το συγκεκριμένο κείμενο αποτελεί προδημοσίευση ενός λεπτομερέστερου κειμένου που θα σταλεί σε διεθνές ειδικό επιστημονικό περιοδικό και επικεντρώνεται στα ευρήματα που σχετίζονται με τις φυτοκοινότητες των δασών πλατυφύλλου δρυός (Quercus conferta) και δασών χνώδους δρυός (Quercus pubescens) με κατά θέσεις μίξη με μαύρη πεύκη (Pinus nigra). Όλες οι φωτογραφίες του κειμένου είναι των συγγραφέων.

Στο δρόμο για το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών

Η μεγάλη Πρέσπα από τον Βαρνούντα

13/10/2014 Δάσος Quercus conferta

Καταχωρήθηκαν πενήντα οκτώ (58) είδη σε δειγματοληψία διάρκειας μόνο 2,5 ωρών! Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, αυτή η φυτοκοινότητα έδειξε την πλουσιότερη μυκο-ποικιλότητα, με υψηλή ποσότητα τυπικών ειδών των ορεινών δρυοδασών της νότιας Ευρώπης. Στην περιοχή βρέθηκαν εκπρόσωποι όλων των μορφολογικών ομάδων των μεγάλων βασιδιομυκήτων, συμπεριλαμβανομένων των πολύπορων, Boletus, Agaricus, κοραλλιόσχημων μυκήτων, Lycoperdon (puffballs) κ.ά. Τουλάχιστον 9 είδη μπορούν να θεωρηθούν ως ασυνήθιστα και σπάνια. Μερικά παρουσιάζονται στις φωτογραφίες 3-7.

7 Φωτογραφίες 3-7. Ασυνήθιστα και σπάνια είδη για την Ευρώπη: 3 – Clavariadelphus pistillaris, 4– Hygrophorus russula, 5 – Ramaria botrytis, 6 – Lactarius chrysorrheus, 7 – Boletus pseudoregius

14/10/2014 Δάσος Quercus pubescens με κατά θέσεις μίξη με Pinus nigra (φωτογραφία 8)

Ερευνήθηκαν δύο ορεινές θέσεις διαφορετικών υψομέτρων. Εντοπίστηκαν είκοσι έξι (26) είδη, τα περισσότερα συνηθισμένα που συνδέονται με δρύες και πεύκα, καθώς και είδη χαρακτηριστικά των ημι-φυσικών κοινοτήτων που βρίσκονται πλευρικά των δασόδρομων. Παρ’ όλα αυτά, αρκετά είδη είναι αξιοσημείωτα και σπάνια. Για παράδειγμα, το Clitocybe bresadola (φωτογραφία 9) είναι ένα μάλλον σπάνιο είδος που χαρακτηρίζει τις πολύ ανοικτές φυτοκοινωνίες που εδράζονται σε αβαθή ασβεστολιθικά υποστρώματα (alvars), συμπεριλαμβανομένων των ορεινών τύπων οικοτόπων. Ένα άλλο ενδιαφέρον είδος είναι το Tricholoma acerbum (φωτογραφία 10), που θεωρείται ως σπάνιο σε πολλές χώρες της Ευρώπης και συμπεριελήφθει στην κόκκινη λίστα Global Fungal Red List of IUCN στα τέλη του 2015 http://www.iucnredlist.org/details/76265852/0. Αξίζει να αναφερθεί τα μάλλον ασυνήθιστα Hygrophorus discoxanthus και Russula amoenolens (φωτογραφίες 11-12) που είναι χαρακτηριστικά αυτού του τύπου οικοτόπου που εδράζεται σε αμμώδη εδάφη και ασβεστόλιθους.