Θαλασσαετός: το μεγάλο αρπακτικό των υγροτόπων
Γιώργος Χανδρινός, Ορνιθολόγος
Ο Θαλασσαετός Haliaeetus albicilla είναι ένα από τα μεγαλύτερα αρπακτικά στην Ευρώπη. Οι ενήλικες έχουν ανοιχτό ξανθοκάστανο φτέρωμα με χαρακτηριστική κοντή, άσπρη ουρά και κίτρινο ράμφος. Όπως όλοι οι μεγάλοι αετοί, είχε, παλαιότερα, ευρεία κατανομή και φώλιαζε σε πολλές περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, ίσως δε και σε ορισμένα νησιά, ενώ μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’60 υπήρχαν π.χ. 10-12 ζευγάρια μόνο στο Δέλτα Έβρου. Σήμερα, το είδος φωλιάζει σε ελάχιστους, μεγάλους υγροτόπους της Θράκης, καθώς και της Ανατολικής και Κεντρικής Μακεδονίας, ο δε πληθυσμός του δεν υπερβαίνει τα 3-4 ζευγάρια. Οι αριθμοί τους αυξάνονται κάθε χειμώνα με 8-10 νεαρά κυρίως άτομα να διαχειμάζουν στους μεγάλους υγρότοπους της βόρειας Ελλάδας, ιδιαίτερα στο Δέλτα Έβρου.
Παρά το όνομα του, ο Θαλασσαετός στην Ελλάδα και αλλού απαντάται σε μεγάλους υγροτόπους (δέλτα ποταμών, λιμνοθάλασσες, λίμνες) και φωλιάζει σε μεγάλα δένδρα σε παραποτάμια και άλλα πεδινά δάση. Τρέφεται κυρίως με ψάρια και υδρόβια πουλιά, συχνά τραυματισμένα από κυνηγούς, αλλά επίσης και με θηλαστικά, ψοφίμια κλπ. Οι γνώσεις μας, πάντως, για τη βιολογία/οικολογία του είδους, ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική περίοδο, είναι ακόμη ελάχιστες. Αντίθετα με την υπόλοιπη Ευρωπη όπου το είδος ανακάμπτει γρήγορα, στην Ελλάδα ο Θαλασσαετός χαρακτηρίζεται «Κρισίμως Κινδυνεύον» είδος. Παρότι προστατευόμενο απειλείται ακόμη κυρίως από την συνεχιζόμενη υποβάθμιση των υγροτόπων και πεδινών δασών καθώς και από τη λαθροθηρία, τα δηλητηριασμένα δολώματα, τη μολυβδίαση από τα σκάγια κλπ. Είναι είδος εξαιρετικά ευάλωτο στις ενοχλήσεις κατά την περίοδο του φωλιάσματος, περίοδο κατά την οποίαν πιθανόν αντιμετωπίζει και προβλήματα έλλειψης τροφής.